Nguồn gốc và ý nghĩa Lễ Đổ Bê Tông (cất nóc)
Nóc đối với nhà rất quan trọng, không có nóc không thành nhà. Nóc đối với nhà rất quan trọng, không có nóc không thành nhà. Nóc đối với nhà cũng như người cha đối với gia đình: một khi nóc nhà dột là phải sửa ngay.
“ Con có cha như nhà có nóc
Con không cha như nòng nọc không đuôi”
Nóc bảo vệ cho ngôi nhà được dùng làm hình ảnh ví von như người cha che chở cho con.
Nóc nhà quan trọng như vậy nên khi xây nhà có Lễ cất nóc, chữ gọi là lễ Thượng Lương.
Ngày nay, nhà đổ mái bằng thì “cất nóc” là đổ mái tầng cao nhất.
Phong tục thờ cúng. Lễ Đổ Bê Tông (cất nóc)
Khi làm Lễ cất nóc, chủ nhà nhờ người xem ngày, kén giờ, để sau khi hoàn thành ngôi nhà, người ở trong nhà sẽ được mọi sự may mắn, bình yên.
Yêu cầu chung nhất là ngày giờ đó phải: hợp với việc tạo tác, có nhiều Cát thần, hợp với bản mệnh của người chủ sự, đủ điều kiện về xây dựng, tổ chức. Thường chọn ngày tốt: Hoàng đạo, Sinh khí, Lộc mã, Giải thần…; tránh ngày xấu là ngày Hắc đạo, Sát thủ, Thổ cấm, Trùng tang, Hùng phục…
- Lễ vật cúng đổ bê tông cất nóc.
Ngày xưa phải cúng tam sinh (3 con vật), ngày nay đơn giản hơn nhưng cần phải có:
- Một con gà; Một đĩa xôi hoặc bánh chưng.
- Một đĩa muối; Một bát gạo; Một bát nước.
- Nửa lít rượu trắng; Bao thuốc, lạng chè.
- Một bộ quần áo Quan Thần Linh, mũ, hia tất cả màu đỏ, kiếm trắng.
- Một bộ đinh vàng hoa; Năm lễ vàng tiền.
- Năm cái oản đỏ; Năm lá trầu, năm quả cau.
- Năm quả tròn; Chín bông hoa hồng đỏ.
(Mâm cúng miền Bắc)
Bài khấn đổ bê tông cất nóc.
Nam mô a di Đà Phật.
Nam mô a di Đà Phật
Nam mô a di Đà Phật
- Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương
- Con kính lạy Hoàng thiên Hậu thổ chư vị Tôn thần
- Con kính lạy quan Đương niên
- Con kính lạy các tôn thần bản xứ.
Tín chủ (chúng) con là: ……
Ngụ tại: ……
Hôm nay là ngày ….. tháng ……… năm ……………
Tín chủ con thành tâm sắm lễ, quả cau lá trầu, hương hoa trà quả, thắp nén tâm hương, dâng lên trước án, có lời thưa rằng: Vì tín chủ con khởi tạo …………….. cất nóc căn nhà ở địa chỉ: …………… ngôi dương cơ trụ trạch để làm nơi cư ngụ cho gia đình, con cháu.
Nay chọn được ngày lành tháng tốt, kính cáo chư vị linh thần, cúi mong soi xét và cho phép được động thổ (cất nóc, chuyển nhà, sửa chữa, mở cổng, xây thêm…)
Tín chủ con thành tâm kính mời:
Ngài Kim Niên Đường cai Thái Tuế chí đức tôn thần,
ngài Bản cảnh Thành hoàng Chư vị Đại vương,
ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa,
ngài Định phúc Táo quân,
các ngài Địa chúa Long Mạch tôn thần và tất cả các vị Thần linh cai quản trong khu vực này.
Cúi xin các Ngài, nghe thấu lời mời, giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật, độ cho chúng con được vạn sự tốt lành, công việc hanh thông, chủ - thợ được bình an, ngày tháng hưởng phần lợi lạc, âm phù dương trợ, sở cầu như ý, sở nguyện tòng tâm.
Tín chủ lại xin phổ cáo với các vị Tiền chủ, Hậu chủ và các vị Hương linh, cô hồn y thảo phụ mộc, phảng phất quanh khu vực này, xin mời các vị tới đây thụ hưởng lễ vật, phù trì tín chủ, cũng như chủ thợ đôi bên khiến cho an lành, công việc chóng thành, muôn sự như ý.
Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin được phù hộ độ trì.
Nam mô a di Đà Phật
Nam mô a di Đà Phật
Nam mô a di Đà Phật